Smart WorkPlace partner TwynstraGudde begeleidt diverse organisaties bij hun huisvestingstraject. Nu gaan ze zelf verhuizen. Waar lopen ze tegenaan? Daarover vertellen ze in een serie blogs. Dit is de vierde.
Met de verhuizing naar onze nieuwe huisvesting verkleinen wij onze voetafdruk aanzienlijk. Daarmee zijn we als organisatie duurzamer. We hebben weliswaar een energieneutraal en (deels) circulair gebouw, maar hoe staat het verder met onze duurzaamheid? We maken in dit blog de balans op. Waar hebben we een positieve impact en waar zitten nog de verbeterpunten voor de toekomst?
Bij TwynstraGudde hanteren we vier hoofdthema’s voor duurzaamheid in de gebouwde omgeving: Energie, Circulariteit, Gezondheid & Welzijn en Klimaatadaptatie. De eerste twee thema’s sluiten aan op het tegengaan van klimaatverandering, door de uitstoot van broeikasgassen te minimaliseren en door grondstoffen her te gebruiken. Het derde thema, Gezondheid & Welzijn, is de hoofdreden waarom we ooit zijn begonnen met bouwen en blijft daarom fundamenteel voor een goed gebouw. Het laatste thema, Klimaatadaptatie, draagt de gevolgen van het veranderende klimaat.
Energie
Hoe energieneutraal zijn we in ons nieuwe kantoor? Hierbij kijken we naar: wat is onze energiebehoefte en kan deze lokaal en hernieuwbaar worden opgewekt? En als je kijkt naar de energieschalen (zie figuur 1), tot op welke schaal gaan we neutraliteit bekijken: gebouwgebonden energie of nul op de meter? Is dit inclusief parkeergarage en woon-werkverkeer? Zonder subsidiebijdrage en op basis van een kosten-batenanalyse kwamen we tot de conclusie dat energieneutraal voor gebouwgebonden energie op dit moment voor ons de meest realistische keuze is.
We onderzoeken nog met Schipper Bosch, de ontwikkelaar, of we ook de gebruikersgebonden energie kunnen opwekken met zonnepanelen. De financiële prikkel ligt echter bij Schipper Bosch, aangezien wij in onze huurprijs een vaste prijs voor de energielasten betalen. Echter, verandert ons lange termijn doel niet en sorteren we voort op neutraliteit op ook de hogere schalen. Zo zetten we een stap richting een positieve balans, maar we zijn ons bewust van de resterende ‘onduurzaamheid’. We zijn er in dit proces achter gekomen wat er allemaal bij komt kijken om als huurder energieneutraal te willen zijn en te worden.
Circulariteit
Dit thema ontvangt tegenwoordig veel aandacht. Doordat het een complex thema is, is het lastig meetbaar en te kwantificeren. Net als bij het thema Energie hebben we ook hier op verschillende schaalniveaus (zie figuur 2) verkent waar voor ons op de meest effectieve manier de meeste impact te behalen is.
Als je kijkt naar ons kantoorgebruik, dan bleek dat wij op ruimte niveau de meeste impact konden behalen. Met als standpunt ‘een ongebruikte verdieping is geen duurzame verdieping’, ontstond onze hoofdvraag hoe we ons gebouw optimaal kunnen benutten. De meeste werknemers zijn maandag tot en met donderdag weinig of niet op kantoor en op vrijdag juist wel. Daarom hebben we besloten om op maandag tot en met donderdag circa 40% van onze kantoorruimte te verhuren aan anderen en op vrijdag juist alle kantoorruimte zelf te gebruiken. Dit leidt tot een veel effectiever gebruik van de beschikbare vierkante meters kantoor.
Voor onze constructie is bewust gekozen voor een materiaal dat bij een eventuele sloop bijna volledig hergebruikt kan worden. Voor de gevel zijn kozijnen gebruikt waarvan het hout lokaal verkregen is en her te gebruiken. Aan de andere kant hebben we op de niveaus van installaties en inrichting wel behoorlijk wat nieuwe materialen en grondstoffen gebruikt. Een goed voorbeeld zijn de PV-panelen die worden geplaatst om energieneutraal te worden. Hier hebben we veel glas en koper voor moeten gebruiken. Deze elementen blijven op de agenda staan voor de toekomst.
We hadden een grote wens circulaire kantoorinrichting toe te passen. We wilden zo veel mogelijk van de inrichting en het meubilair van ons oude kantoor hergebruiken in ons nieuwe kantoor. Schipper Bosch heeft uitvoerig gesproken met talloze meubelleveranciers en kantoorinrichters, maar geen van allen was in staat om dit te bieden. Inmiddels zijn we twee jaar verder en zien we dat deze markt al veel verder is. We gaan het komende jaar gebruiken om te onderzoeken hoe we onze bedrijfsvoering circulair kunnen maken.
Gezondheid & Welzijn
Dit thema stond hoog op onze agenda. We hebben daarbinnen een aantal thema’s benoemd: klimaat, daglicht, akoestiek, groen en beweging.
Ten aanzien van het klimaat hebben we hoge eisen gesteld (en gerealiseerd) aan de luchtkwaliteit en behaaglijkheid. Dit heeft geresulteerd in een duurzaam en kwalitatief hoog installatieconcept met verdringingsventilatie in de vloer in combinatie met klimaatplafonds. Onze daglichteisen hebben zich vertaald in grote, hoge ramen van vloer tot plafond. Daarnaast hebben we twee patio’s die daglicht diep in het gebouw brengen. Deze patio’s fungeren tegelijkertijd als binnentuin. Het groen is voor medewerkers een toegankelijke binnentuin en binnenplanten dragen verder bij aan het welzijn. Ten aanzien van de werkplekken en vergaderruimtes hebben we veel aandacht besteed aan de akoestiek. De plattegrond is aan de hand van auditieve en visuele privacy gemaakt. Er zijn diverse plekken waar je rustig en afgezonderd kunt werken of waar je juist meer interactief en in de reuring kunt werken.
Tot slot is beweging belangrijk. We stimuleren trapgebruik door de lift uit het zicht te plaatsen. Daarnaast stimuleren we medewerkers naar buiten te gaan en gebruik te maken van de faciliteiten in het gebied. Ook de afstand tot het treinstation maakt dat mensen dagelijks een kleine wandeling moeten maken. Dit laatste punt leidde overigens intern tot veel discussie, aangezien het mogelijk ook leidt tot minder treingebruik, dat weer niet past in onze duurzaamheidsambitie. Om het OV toch te blijven stimuleren, bieden we OV-fietsen aan en verkennen we, samen met ander bedrijven in onze omgeving, de mogelijkheid voor het inzetten van flexfietsen. De praktijk moet dit verder gaan uitwijzen.
Klimaatadaptatie
In de oorspronkelijke plannen was een groen dak opgenomen. Dit bleek echter te duur en is helaas weer geschrapt uit de plannen van de ontwikkelaar. Ten aanzien van klimaatadaptatie hebben we daarom nog weinig bereikt met onze nieuwe huisvesting. Maar het komende jaar onderzoeken we de mogelijkheden op dit thema.
Vooral op gebied van energie, circulariteit en gezondheid hebben we stappen kunnen maken. Zo zijn we een stuk duurzamer dan voorheen. Tegelijkertijd zijn we ons bewust van onze plek op de balansrekening en dat we door moeten blijven werken voor een positieve impact op morgen. Met onze eigen ervaring uit de praktijk kunnen we andere organisaties helpen duurzamer te zijn.
In de komende maanden delen meer ervaringen, hoogte- en dieptepunten, missers en successen met u over verschillende andere thema’s en stappen. We gaan onder andere nog in op: Smart Building, Mobiliteit, Architectuur, de Success, Fails, Do’s and Don’ts. Bent u nu al nieuwsgierig naar deze onderwerpen? Neem gerust contact op, we komen er graag meer over vertellen.
Kom onze nieuwe huisvesting zelf bewonderen
Vanaf november 2019 mag u het eindresultaat ook zelf komen bewonderen. We organiseren voor de geïnteresseerden rondleidingen. Houd de website en onze blogreeks in de gaten voor data en aanmeldingen.
Auteurs: Pieter Wackers, adviseur huisvesting, vastgoed en facility management bij TwynstraGudde en Sjoerd Memelink, senior adviseur huisvesting bij TwynstraGudde en expert bij Smart WorkPlace.
Lees hier het eerste blog in deze serie: 'The road to....'
Lees hier het tweede blog in deze serie: 'Hebben we überhaupt nog wel een kantoor nodig?'
Lees hier het derde blog in deze serie: 'Vastgoed as a Service'
Senior adviseur huisvesting, TwynstraGudde
