Als je jezelf de vraag stelt ‘Wat is het Goede Leven dat ik mijn zoon of dochter gun?’ wordt Goed Werken mogelijk. Dat betoogt Smart WorkPlace initiatiefnemer Fred Kloet in zijn column in magazine 5 van SWP, dat begin november verscheen.
De Spaanse filosoof Fernando Savater schreef het boek ‘Het Goede Leven’. Het gaat over de ethiek voor mensen van morgen. De Spaanse titel is ‘Etica para amador’. Een vader legt zijn zoon uit wat de relatie is tussen vrijheid en verantwoordelijkheid. Kun je zomaar doen wat je zelf wilt? Waarom zou je rekening houden met andere mensen? Wat is het verschil tussen de maakbaarheid van dingen en een levende gemeenschap van mens en natuur. Het bewustzijn van wat een Goed Leven is levert een intrinsieke motivatie op. Fernando Savater zegt “Dit ‘ding’ waarop we leven, de planeet Aarde, met zijn subtiel evenwicht van planten en dieren, lijkt niet zomaar vervangen te kunnen worden, net zo min als het mogelijk is een andere wereld te ‘kopen’ als we door winstbejag of stupiditeit dit exemplaar vernietigen.” De filosoof legt uit hoe we door ethisch verantwoord gedrag de Aarde bewoonbaar kunnen houden. Best wel een beetje veel vergelijkbaar met Thomas Rau elders in dit magazine.
Ook in ons jaarlijkse marktonderzoek ontdekten we een internationale beweging richting het Goede Leven. Er is hoop. Grote internationale corporates en hun service providers ontwikkelen een betere balans tussen werk en privé. Worden activistisch. Niet alleen qua tijd en productiviteit dus, maar ook qua betrokkenheid en ethiek. Want met de digitalisering van de gehele bedrijfsvoering ontstaat transparantie. Eindgebruikers kunnen makkelijker en meer integraal kiezen. Maar je valt als bedrijf ook sneller door de mand wanneer je aan user-washing en nudging doet. Vertellen dat jij weet wat de gebruiker wil zonder de gebruiker te hebben gevraagd wat deze wilt. Sturen van gedrag is respectloos wanneer de vrijheid en intrinsieke motivatie van de betrokken mensen wordt aangetast. Analyse van sensor-data is geen alternatief voor een gesprek met gebruikers over haar relatie tussen rol, functie enerzijds en competenties en voorkeuren anderzijds. Want hoeveel data we ook over het gedrag van medewerkers verzamelen, mensen zijn geen dingen die gestuurd willen of kunnen worden. De maakbaarheid en meetbaarheid van gedrag passend bij een werkproces is beperkt. Hoe graag sommige data-analisten ons ook willen doen geloven.
Goed Werken ontstaat door Goed Leven. Niet andersom. De intrinsieke motivatie van de leider is steeds belangrijker geworden. In zijn handelen op het werk kun je zien hoe hij of zij thuis handelt. De grens van de maakbaarheid en verkoopbaarheid der dingen is bereikt. De tijd van de struisvogel is ten einde. Het Wassen Neuzen Festival van marginale oplossingen is voorbij. Een nieuwe keuze of ander besluit is toch echt iets anders dan een transitie of roadmap. Het is tijd voor het samen planten van een boom als kerstpakket. Voor ethisch juiste eisen stellen aan leveranciers. Die ook jou als inkoper verantwoordelijk houden voor het minimaal gebruik van grondstoffen. Maar ook, van de werkgever eisen dat deze werkprocessen aanpast aan wat de community wil en de Aarde nodig heeft. Want waar voorheen het voortbestaan van organisaties leidend was is dat nu de Aarde en een gezonde werkomgeving. Kwantitatieve groei is niet langer noodzakelijk. Misschien zelfs ook niet meer mogelijk. Goed Leven vereist een Goed Aanbod van leveranciers. Zowel zakelijk als privé. Ook hier geldt een natuurlijke selectie.
Wees als Fernando Savater en stel jezelf de vraag ‘Wat is het Goede Leven dat ik mijn zoon of dochter gun?’. Als meer mensen, medewerkers, leiders deze vraag kunnen beantwoorden wordt Goed Werken mogelijk. Ik heb het zelf onlangs ook gedaan. Ik heb zelf geen kinderen maar ben een soort van spirituele opa geworden. Een Goede Vriend kreeg een dochter. Ik heb haar een familiehuis in Italia gewenst. Waarom? Je kunt daar Goed Leven.
