Wat is de impact van langdurig thuiswerken? De Vlaamse zakenkrant De Tijd sprak met Nicholas Bloom, een van de weinige wetenschappers die de impact van langdurig thuiswerk heeft gemeten.
Nicholas ‘Nick’ Bloom, econoom en professor aan het Amerikaanse Stanford, een van de beste universiteiten ter wereld, is een fervent thuiswerker die al jaren enthousiaste lezingen houdt over de voordelen ervan. In 2010 zette hij een onderzoek op met de Chinese reisorganisatie Ctrip, een beursgenoteerd bedrijf met toen 16.000 werknemers. De CEO wilde groeien zonder extra kantoorruimte te huren in zijn peperdure uitvalsbasis Sjanghai. Bijna 250 vrijwilligers gingen vier op de vijf dagen thuiswerken, negen maanden lang. De resultaten waren verbijsterend. Ze werden zo productief dat elke telewerker het bedrijf 2.000 dollar extra winst opleverde. Het verloop viel drastisch terug. Thuiswerkers werkten meer minuten per shift door kortere pauzes, minder ziektedagen en minder afleiding.
Alleen: na negen maanden stond de helft te popelen om terug te keren. De eenzaamheid en isolatie wogen te zwaar. “En dat was voor corona: ze konden hun vrienden en familie nog zien, en ze werkten nog een dag per week op kantoor”, zegt Bloom. Ze betaalden nog een prijs: de thuiswerkers maakten veel minder kans op promotie. “De conversaties in de gang, de lunch met de manager, een drankje na het werk: ze blijken heel belangrijk voor je carrière.”
Bloom nuanceert ook de fabelachtige efficiëntiewinst. “Op korte termijn is die enorm, maar op de lange termijn ben ik niet zo zeker.” De Chinese medewerkers deden vooral uitvoerende jobs, callcenterwerk. “Creativiteit en innovatie vragen om contact.”
Internetverbindingen zijn nog niet snel genoeg om vlot op elkaar in te kunnen spelen. En een videoconferentiebeeld heeft te weinig resolutie en details om nuances in gezichtsuitdrukkingen en in lichaamstaal weer te geven. Bovendien kijken deelnemers aan videocalls naar de camera of naar zichzelf, en niet in elkaars ogen. Dat is volgens psychologen nochtans een belangrijke voorwaarde voor wederzijds vertrouwen, cruciaal voor samenwerking en experiment. Bovendien kan het kantoor ook motivatie stimuleren, zegt Bloom. “Noem het inspiratie of competitie, atleten trainen graag samen. Ik loop ook sneller tijdens een wedstrijd dan alleen.”
Bloom is niet zo optimistisch over het massale telewerk. “Het menselijk kapitaal erodeert en persoonlijke banden verslappen. Het is geen toeval dat Steve Jobs geen fan was van telewerk.” De oprichter van Apple zag toevallige ontmoetingen aan de koffiemachine als een belangrijke creatieve motor. Ook vandaag doet het bedrijf alleen wat de overheid vraagt op het vlak van telewerk, net zoals de grootbank Goldman Sachs. Diens topman David Solomon is een grote voorstander van de fysieke kantoorcultuur. Beide bedrijven varen tegen de stroom in. Bedrijven als Google en Facebook hebben ‘remote first’ ingevoerd tot 2021. Bij Twitter kan het ‘voor altijd’.
Lees hier het uiterst lezenswaardige artikel dat journaliste Sofie Vanlommel van De Tijd op 28 augustus 2020 over langdurig thuiswerken schreef.
