Hoe kun je in een smart office concept verbindingen leggen tussen gegevens, gemonitord door sensoren in het kantoor en bevindingen van de medewerkers? Dat onderzocht Smart WorkPlace partner HEVO.
In deel 1 van dit artikel gingen we in op het onderzoek en het eerste deel van de conclusies. Daarbij ging het over het inzicht in populatie, in ervaringen in werkomgeving en kantoor en in het gebruik van diverse werkplekken. In deel 2 komen het tweede deel van de conclusies met inzicht in prestaties van het gebouw en in de analyse van de geluidsdruk aan de orde alsmede enkele afsluitende opmerkingen.
Inzicht in prestaties van het gebouw
Door toepassing van sensoren is er een duidelijk inzicht ontstaan in de prestaties van het gebouw op het gebied van temperatuur, geluid, CO2-niveaus, en luchtvochtigheid. Zo is gebleken dat zelfs bij extreme temperaturen buiten, zoals boven de 35 graden Celsius, de temperatuur op kantoor heel aangenaam bleef, met enkele begrijpelijke verschillen tussen de zonbelaste en schaduwzijde van het kantoor. Over het algemeen bleken de waarden van het kantoor ruimschoots te voldoen aan de prestaties van een A-klasse kantoor volgens het Programma van eisen gezonde kantoren. Als huurder zijn deze gegevens meestal niet voorhanden en ben je afhankelijk van de informatie die de verhuurder wil verschaffen. Door deze data zelf te verzamelen, via draadloze sensortechnologie, is er een veel beter inzicht verkregen over de kwaliteit van het kantoor tijdens gebruik.
Uit analyse van de onderzoek data is in veel gevallen te zien dat lagere beoordelingen door de medewerkers en bijbehorende toelichtingen in veel gevallen te herkennen zijn in de sensorgegevens. Lage beoordelingen gaan vaak samen met metingen van hoge CO2-waarden en temperaturen, bijvoorbeeld doordat een vergaderruimte langere tijd een heel hoge bezetting kende. Dit leidt tot de aanname dat het klimaat hand-in-hand gaat met de tevredenheid van de werkomgeving. Hoewel het niet te koppelen is aan resultaten van de tevredenheidsenquêtes, is ook geconstateerd dat de luchtvochtigheid in het kantoor van HEVO op sommige dagen sterk fluctueert, soms ook buiten de wenselijke bandbreedte. Vooral van een te lage luchtvochtigheid kunnen medewerkers last ondervinden, zoals in de vorm van droge ogen of een droge keel. Doordat dit aan het licht gekomen is, is het voor HEVO ook mogelijk geworden om te zoeken naar verbeteringen.
CO2-meting per ruimte.
Inzicht in de analyse van geluidsdruk
Geluid is in de werkomgeving een veel voorkomende klacht, zeker bij open kantoorvloeren en vaste werkplekken. Daar heeft men immers geen mogelijkheid om te kiezen voor de locatie waar de werkzaamheden verricht worden. Het kantoor van HEVO kent dergelijke grote open kantoorvloeren niet, maar kent wel een centraal eet-werkcafé met naastgelegen atelier. Deze werkplekken zijn niet Arbo-conform en bedoelt als aanlandwerkplek voor een beperkte periode. Doordat het eet-werkcafé ook bedoeld is voor informele overleggen, wordt zeker op piekdagen hier veelvuldig gebruik van gemaakt. Logischerwijs is deze zone dan ook de meest onrustige in het kantoor. Om deze reden zijn er in deze en omliggende open ruimten geluidssensoren aangebracht.
Positionering geluidssensoren.
Op basis van de analyse van de gemeten geluidsdruk in vijf, met elkaar in verbinding staande open ruimten, kunnen een aantal voorzichtige conclusies worden getrokken (de gegevens gaan immers maar over één week). De gemiddelde geluidsdruk in het kantoor is niet hoog en valt juist in de categorie rustig. Pieken in het geluid vallen daardoor echter ook meer op. Er is geen duidelijk verschil tussen de gemiddelde geluidsdruk op de verschillende dagen in de week. Wel is te zien dat de geluidsdruk in de middag licht afneemt. De gemiddelde geluidsdruk per interval en dus ook de totaal gemeten geluidsdruk is het hoogste in het eet- werkcafé, daarna in het naastgelegen atelier en de (open) teamruimte.
Pieken in geluid zijn soms ook hoorbaar in andere delen van het kantoor. Het feit dat een piek bij de ene sensor vaak ook (lager) zichtbaar is in de meetgegevens van diverse andere sensoren betekent dat geluid op meerdere plekken tegelijkertijd kan worden ervaren. Juist de pieken in het geluid, zoals tijdens de lunchtijd, kunnen soms overlast veroorzaken bij medewerkers die taken uitvoeren waar veel concentratie bij benodigd is.
Pieken geluidsdruk.
Afsluitend: veel inzicht in optimale werkomgeving
Door toepassing van sensortechnologie heeft HEVO veel meer inzicht gekregen in de prestaties van haar kantoorgebouw. Daardoor kan er beter en onderbouwt een gesprek gevoerd worden met zowel medewerkers als de verhuurder over de prestaties van het kantoor en mogelijke verbeteringen. Tevens is er beter inzicht ontstaan in de bezetting en benuttingsgraad van het kantoor in het algemeen en van alle specifieke ruimten in het bijzonder, inclusief inzicht over de verdeling daarvan gedurende de werkweek. De tevredenheid van de medewerkers omtrent het kantoor en het goed kunnen verrichten van de eigen werkzaamheden blijkt een duidelijke relatie te hebben met de metingen van bezettingsgraad en binnenklimaat. Al met al blijkt een smart office daardoor een grote meerwaarde te hebben in het realiseren van de optimale werkomgeving voor kantoorgebruikers.
