Een gebouw dat het beste in de mensen naar boven haalt, zodat er betere resultaten en lagere kosten komen. Dat is volgens Walter Okhuijsen van Strukton Worksphere de definitie van een gezond gebouw.

Tekst: Peter Bekkering

Walter Okhuijsen is manager afdeling Business Development & Innovation. “Ik vind dat een werkomgeving er minimaal voor moet zorgen dat mensen niet ongezonder worden en het liefst gezonder worden", zo stelt hij. Een filosofie die heel goed past bij een van de opdrachtgevers van Strukton Worksphere, coöperatieve pensioenuitvoeringsorganisatie PGGM. Arnold Veenema, manager Regie Facilitair bij PGGM vertelt in de eerstvolgende uitgave van Smart WorkPlace Magazine hoe die samenwerking verloopt. In dit artikel vertelt Walter Okhuijsen hoe met zijn team werkomgevingen creëert die de gezondheid van medewerkers positief beïnvloedt en de voortgang van werkprocessen en motivatie, betrokkenheid en productiviteit van medewerkers stimuleert. 

Observeren

Het team observeert de ontwikkelingen in de markt, kijkt naar de klantvragen, volgt de technologische en maatschappelijke ontwikkelingen en kijkt wat de concurrentie doet. Daaruit destilleert Okhuijsen de ontwikkelingen die nodig zijn om als Strukton Worksphere en haar klanten ook op de middellange en lange termijn succesvol te blijven. Dat kunnen zowel concepten als diensten als contractvormen zijn.

Al een aantal jaren richt Strukton Worksphere haar aandacht ook nadrukkelijk op ‘gezonde werkomgevingen’. “Het is in onze ogen een interessant ontwikkelgebied, waar enerzijds onze klanten steeds meer belangstelling voor kregen en waar anderzijds zich in het buitenland interessante ontwikkelingen speelden, zoals de opkomst van WELL.”

Twee belangrijke drivers

Okhuijsen zag twee belangrijke drivers achter de toegenomen interesse bij klanten: “De eerste – de kosten- en opbrengstenkant – is het terugdringen van ziekteverzuim en het verhogen van de productiviteit. Een gezonde werkomgeving levert de organisatie gewoon geld op. De tweede driver – in mijn ogen nog interessanter, vanuit mijn veranderkundige achtergrond – is het binden en boeien van mensen aan je organisatie. En ik bedoel niet alleen ‘de war on talent’ in het bedrijfsleven, maar denk bijvoorbeeld ook aan scholen, universiteiten en ziekenhuizen. Mensen zijn tegenwoordig veel mondiger en kunnen makkelijker kiezen. Het gezonde gebouw kan een belangrijk selectiecriterium voor studenten of patiënten zijn.” 

Dit vloeit volgens Okhuijsen ook uit een maatschappelijke ontwikkeling: de toegenomen focus op gezondheid en gezond leven. “Zo is roken not done, wordt zitten gezien als het nieuwe roken, wordt bewegen en gezonde voeding gepromoot en gaan alcohol en energiedranken steeds meer in de ban.”

Gezondheid en welbevinden

Strukton Worksphere is een technologiebedrijf dat zich richt op de gebouwde omgeving. Onder andere de digitalisering en de aandacht voor gezonde werkomgevingen betekende voor Strukton Worksphere een belangrijke ommezwaai: niet meer de gebouwen staan centraal, maar de mensen in de gebouwen. “Dat komt ook tot uitdrukking in onze missie: wij creëren prettige en gezonde werk- en verblijfsomgevingen voor iedereen.” Gezondheid en welbevinden hebben duidelijk gevolgen voor het gebouwontwerp: “Vroeger stond esthetiek voorop, daarna functionaliteit en nu steeds meer gezondheidskundige en belevingsaspecten.”

Revitalisering

Rijkskantoor de Knoop – de revitalisering van een voormalige kazerne naar een moderne transparante werkomgeving – in Utrecht is volgens Okhuijsen een mooi voorbeeld van de aanpak van een prettige en gezonde werkomgeving zoals Strukton Worksphere voorstaat. 

“Dat gebouw – met als opdrachtgever het Rijksvastgoedbedrijf – is door het consortium waarvan ook Strukton Worksphere deel uitmaakt – vanaf de tekentafel ontworpen met als uitgangspunt: wat betekent het gebouw voor de toekomstige gebruikers? De vraag die centraal stond was: hoe creëren we een omgeving waar mensen zich prettig voelen, willen werken én terug blijven komen. Het moest hét ontmoetingspunt van de Rijksambtenaar in Nederland worden. Ook de hele demografische omgeving speelde een rol: het staat in hartje Utrecht, bij het centraal station. We wilden dat het maximaal zou aansluiten bij de toekomstige gebruikers.”

Aangepast aan gebruikers

Daarom is het ontwerp na uitvoerige gesprekken met de opdrachtgever en de toekomstige eindgebruikers qua vergader-, ontmoetings- en ontwikkelfaciliteiten, maar ook qua bereikbaarheid, kleurstelling en materiaalgebruik helemaal aangepast aan de toekomstige gebruikers. Zo is er voor een bepaald thema – ‘Nederland’ – gekozen dat terugkomt in een warm aanvoelend kleurgebruik en in meubilair en prints. Er is een centraal atrium gecreëerd met een koffiebar die ontmoetingen stimuleert. Ook is er veel glas tot op vloerniveau, zodat het altijd open en licht is. Bovendien wordt bewegen gestimuleerd door de inrichting en de looplijnen. 

The Green House

De kers op de taart is het circulair paviljoen ernaast, The Green House, een restaurant geheel gerealiseerd vanuit duurzaamheid en duurzame inzetbaarheid. Zo wordt bij de exploitatie volop ingezet op mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Er zit ook een kas in het gebouw waar ter plekke kruiden en smaakversterkers worden geteeld die in de gerechten worden gebruikt. The Green House is een tijdelijke voorziening. In verband met het bestemmingsplan moet het over vijftien jaar weer weg zijn. Daarom is het volledig demontabel en makkelijk herplaatsbaar.”

Drieledige benadering

De benadering van Strukton Worksphere rond gezonde werkomgevingen is drieledig. Ten eerste kan er een gezondheidsklacht zijn, bijvoorbeeld een hoog ziekteverzuim of klachten over een droge keel bijvoorbeeld. Ten tweede kan bij de nieuwbouw of de revitalisering van een gebouw gezondheid en welbevinden vanaf de tekentafel bij het ontwerp uitgangspunt zijn – De Knoop is een voorbeeld van zo’n revitalisering. Een ander voorbeeld is ook de ontwikkeling van The Dutch Mountains in Veldhoven, een nog te bouwen complex met kantoor- en hotelfunctie, vergaderfaciliteiten en gemaksdiensten. 

Duurzame inzetbaarheid van mensen

De derde benadering is gericht op de duurzame inzetbaarheid van mensen. Daarbij gaat het om opdrachtgevers waar zorg voor medewerkers en klanten een van de kernwaarden is. Voor hen is een gezonde werkomgeving nadrukkelijk onderdeel van een groter geheel, gekoppeld aan zaken als vitaliteitsprogramma’s, gezonde voeding, maar ook schoonmaak. In deze derde benadering werken we daarom nadrukkelijk samen met partners. Cocreatie inderdaad. Waarbij wij de harde kant – het gebouw en de werkomgeving – voor onze rekening nemen.”

Strukton PULSE

“Ons datagestuurd platform, Strukton PULSE, speelt hierin al jaren een belangrijke rol, waarmee we de gebouwen die we in beheer hebben bewaken en optimaliseren. Nu zijn we, samen met partners, een nieuwe module aan het ontwikkelen, waarbij we data via wetenschappelijk onderbouwde algoritmes koppelen aan gezondheidkundige waardes en dit ook visualiseren voor onze klanten. Een unieke propositie, die we binnenkort lanceren en bij een aantal klanten gaan toepassen.”

Zachte kant

Naast de harde kant is er ook een zachte kant, hoe beleven mensen een ruimte. “De harde data van een gebouw kunnen wel iets vaststellen over de gezondheidskundige waarde, maar hoe beleeft een gebruiker die ruimte? Wellicht verschilt dat en dat is wel van belang mee te nemen in het totaalbeeld, dat we bespreken met klanten. Vanwege die zachte kant en het evenwicht tussen de zachte en harde kant werken we samen met partners.”

Psychologische toestand

Okhuijsen noemt naast de harde en zachte kant nog een ander aspect van gezondheid, de psychologische toestand van mensen. “Die kan door allerlei zaken worden beïnvloed. Het weer, een eventuele reorganisatie, ruzie thuis, slecht geslapen, zomer of winter, is er een griepepidemie? Al die zaken hebben impact op je welbevinden en je productiviteit. En dat heeft ook gevolgen voor een van onze belangrijkste issues, de aantoonbaarheid van gezonde gebouwen. We kunnen het beredeneren en aantonen met data, maar de aantoonbare opbrengst in productiviteit en dalend ziekteverzuim blijft lastig. Inmiddels is er veel onderzoek gedaan en kennen we  de WELL-systematiek en de Leesman-index. Zo weten we inmiddels dat geluid en fijnstof de grootste impact hebben op de gezondheid en productiviteit van mensen in hun werkomgeving. Daar moét je rekening mee houden. Uiteindelijk willen we natuurlijk aantonen dat met gezonde werkomgevingen niet alleen de gebruikerstevredenheid omhooggaat, maar ook dat er gewoon geld mee te verdienen is.”

Responsive buildings

In de toekomst voorziet Okhuijsen gebouwen die meebewegen met de gebruikers, de responsive buildings. “Daarbij kun je denken aan wanden als schermen die kunnen worden omgetoverd tot bijvoorbeeld een bosomgeving. En een ruimte die boslucht aanbiedt. Zodat op allerlei manieren de illusie van een bos wordt gecreëerd. Dit kan ook een strand zijn, of 10 andere omgevingen, waar mensen op dat moment het prettigst werken. Zo’n toekomstig gebouw is zodanig smart dat hij het profiel van je herkent en daarop inspeelt. Dat geeft weer een enorme boost aan gezonde werkomgevingen. Momenteel zijn er eerste voorbeelden van en die volgen we aandachtig. Mijn inschatting is dat dit over tien tot vijftien jaar normaal is.”

dinsdag 25 september 2018 @ 17:00 uurpermalink