Erik Scherder keynote tijdens YNNO's Summer Experience
'Omarm de onzekerheid.' Dat was het thema tijdens de jaarlijkse Summer Experience van YNNO op 18 september. Een thema waar keynote Erik Scherder wel raad mee wist.
Het werk verandert dusdanig snel dat onzekerheid de enige zekere factor is. Veranderingen zijn er volop en overal: van AI tot het hybride werken, en van de energietransitie tot geopolitieke spanningen. De vraag hoe we omgaan met die onzekerheid was het centrale thema van de YNNO Summer Experience. Neuropsycholoog Erik Scherder was keynote en vertelde hoe ons brein omgaat met onzekerheid. Daarna werden in vier workshops waardevolle inzichten en praktische handvatten gegeven om wendbaar te blijven.
Erik Scherder bouwde zijn verhaal op aan de hand van het belang van myeline en de werking van de hersens. In ons brein zitten netwerken die problemen kunnen oplossen, die flexibiliteit brengen en die ons werkgeheugen vormen, Maar, zo stelt Scherder, dan moet je dat brein wel blijven activeren - zowel fysiek als geestelijk. En daar maakt Scherder zich zorgen over: "Nederland is Europees kampioen zitten. We zitten veel te veel wat vooral komt door het thuiswerken. We leven ook teveel met zekerheden en dat maakt ons gemakzuchtig. De opkomst van AI geeft me dan ook zorgen want het maakt dat we zelf te weinig analyseren en denken."
Erik Scherder vertelde over hoe werkomgevingen hersenen beïnvloeden: “Je omgeving blijkt essentieel te zijn, die heeft het vermogen om hersenen enorm te prikkelen. Houd het netwerk in het brein in stand door moeite te doen." Daarnaast geeft hij aan dat de natuur een positief prikkelende werking op het brein heeft. En geeft aan dat hij geen pleidooi houdt om de hele dag te bewegen. "Bouw twee keer per dag een extra rustmoment in van ongeveer een kwartier. Als je dat doet, dan kom je tot rust en ontstaat er meer creativiteit."
Eenzaamheid leidt tot chronische stress en dat is schadelijk voor myeline. Om die eenzaamheid te bestrijden en het brein te blijven prikkelen heeft back to the office de voorkeur van Scherder: “Als het maar moeite kost, dan is het goed voor de hersenen. Slechts een kleine groep is bij thuiswerken actiever geworden en meer gaan sporten. Maar de grootste groep blijft achter de computer zitten. Daardoor wordt de doorbloeding van de netwerken in de hersenen minder. Aan het einde van de dag voel je je misschien leeg en heb je nergens zin meer in. Ook negatieve prikkels helpen je bestendigheid op te vijzelen. Dan heb je liever een rijke omgeving met veel planten. Zo gaven studies aan dat ziekenhuizen die in het groen staan, patiënten sneller laten genezen. Er is dus een gezondheidseffect."
Onzekerheid en AI
Kosja Dietz en Rik Mulder van YNNO organiseerden de workshop 'Onzekerheid en AI'. Zij begonnen de workshop met een quote van Jan Nieuweboer van de Rabobank: "Gaat GenAI echt impact maken op hoe we werken? Of blijven we vasthouden aan onze vertrouwde werkpatronen, in plaats van echt anders te gaan werken?" Een quote uit het interview met Jan Nieuwebor in het rapport van de BNW Index 2025 dat YNNO en Smart WorkPlace in april 2025 publiceerden. In de zoektocht naar de werkelijk toegevoegde waarde van AI voor de werkomgeving en om meer grip op AI te krijgen presenteerden Kosja en Rik een schema waarin visie, methode en kader de pijlers vormden. Visie geeft richting, de methode brengt ons in beweging en een kader biedt structuur, veiligheid en zekerheid. De deelnemers aan de workshop projecteerden dit schema op de ontwikkeling van AI in hun eigen werkomgeving. In de reflectie daarna bleek dat de wil om met AI te werken er wel is, maar dat het ontbreekt aan kennis om er adequaat mee aan de slag te gaan. Bepalend voor succevol gebruik van AI blijkt ook leiderschap te zijn: het kan arbeidsbesparende automatisering brengen.
De workshop 'Onzekerheid en leiderschap' ging over leiderschap: Alliander’s personeelsbestand explodeert door de energietransitie.Hoe leid je teams en medewerkers tijdens onzekere situaties waarin je als leidinggevende ook het antwoord niet hebt? Wat zijn praktische handvatten?
AI versnelt softwareontwikkeling enorm en dat heeft invloed op processen. Daarover ging de workshop 'Onzekerheid en processen'. Wat dagen kostte, gebeurt nu in een paar klikken. Maar is jouw organisatie daarop voorbereid? Hoe werkt dit en welke organisatorische aanpassingen moet je doorvoeren om niet zelf de bottleneck te worden?
De workshop 'Onzekerheid en werkomgeving' tenslotte ging over wendbare werkomgevingen en hoe mee te bewegen met veranderende inzichten. Daarbij werd het voorbeeld van VGZ aangehouden waar wordt ingezet op duurzaamheid met minder vierkante meters in een strak huisvestingsproject.
