WorkPlace Inside #6: Michel Pan

4 min

 

WorkPlace Inside #6: Michel Pan

In deze zesde aflevering kijken we mee met Michel Pan. Hij vertelt hoe je met geduld van een steen een beeld maakt, maar ook verandering in een bedrijf in beweging zet.

Het zal zo rond 2010 zijn geweest toen ik op de Amsterdamse Westerdoksdijk langs een wat morsige etalage liep. Achter het vensterglas, mat geworden door gruis en stof, was een groot zwart beeld zichtbaar. Een soort marmeren ei met daarop abstracte patronen. Nu was ik op zoek naar een beeld voor op mijn terras dus ik stapte monter naar binnen. Het bleek mijn entree in de wondere wereld van een briljante maar meestal niet te volgen Britse kunstenaar. Die mij opgewekt meldde dat het beeld €15.000,- kostte. Toen ik daarop rechtsomkeert maakte hield hij me tegen en zei: “I’ll teach you. I will show you how to sculpt.”

En zo geschiedde, ik leerde beeldhouwen. Niet van dat gepruts met speksteen, waar je maar tegenaan hoeft te blazen om er vorm in te krijgen, nee, ik heb het over serieus hakken in een blok steen van tientallen kilo’s. Met beitel en hamer.

Beeldhouwen biedt mij veel inzichten om in mijn werk toe te passen. Geduld oefenen is bijvoorbeeld een handige eigenschap. Een beeld uit steen vormen is een ritueel waarvoor je concentratie en ontspanning nodig hebt. Haastige spoed komt dan niet van pas. Ik ben binnen D&B verantwoordelijk voor strategie en ontwikkeling. Voor de duurzame, succesvolle verandering van bedrijven geldt: heb vooral veel geduld. En geen stress.

Ik heb een zwak voor mensen die je niet helemaal kunt volgen. Die zijn over het algemeen het leukst, althans, zolang ze nog niet in een inrichting zitten. Dat was bij de kunstenaar die mij lesgaf ook het geval. Ik dacht bijvoorbeeld een techniek te gaan leren. Waar plaats je de beitel op de steen? Hoe hard of zacht moet je slaan? Maar daar heeft hij het nooit over gehad. Hij zette me in de eerste les, die ook gelijk de laatste bleek te zijn, op een kruk neer op een paar meter van mijn steen, een oranjegekleurd brok travertijn. Daarna zette hij een cd van John Coltrane op. Vervolgens ging hij naast me zitten en zei: “look at the stone”. Ik keek.

Na een kwartier naast me te hebben gezeten nam hij me mee naar de bok waarop het travertijn geduldig wachtte. Hij drukte hamer en beitel in mijn handen en zei, “now listen to the stone”. Daarna liep hij weg. Hij trok de deur van het atelier achter zich dicht en liet mij vertwijfeld achter.

Dat kijken begreep ik. Ik kan tekenen en schilderen. Ook daarvoor geldt, net als bij fotografie, dat observeren de basis is. Je moet zien hoe vormen zich tot elkaar verhouden. In een plat vlak, zoals een tekening, is dat eenvoudiger dan bij de drie dimensies van een beeld. In het begin werd ik daar gek van. Als je een stuk steen eraf hebt geslagen dan zijn er namelijk twee onomkeerbare gevolgen: de eerste is dat je die handeling niet meer kan corrigeren, zoals bij een schilderij. De tweede is dat het beeld vanuit elk denkbare invalshoek van vorm en compositie verandert.  

Dan dat luisteren. Ik snapte er niks van. Luisteren naar een steen? Wat een onzin!

Maar het klopte. Zowel letterlijk als figuurlijk. Letterlijk, omdat goed beeldhouwen in een ritme gaat. Beitel, hamer en steen maken dan een geluid waaraan je gelijk hoort of de slag klopt. Figuurlijk, omdat de steen op je reageert. Het geeft je energie terug. En dan heb ik het niet over zweverig gedoe maar over kinetische energie. Een steen absorbeert je slag maar gedeeltelijk. Het laat zich niet ‘dwingen’. Dus je krijgt een terugslag. Naar de steen die op de foto staat heb ik niet geluisterd. Het is de onderkant van wat ooit een veel grotere steen was. Ik was ongeduldig, wilde de vorm afdwingen en sloeg te hard. De steen brak.

Scherp kijken, goed luisteren en intuïtief handelen zijn eigenschappen waarin ik me heb kunnen verbeteren dankzij beeldhouwen. Kijken en luisteren zorgen voor nieuwe inzichten in mijn werk. Strategie gaat ook over timing die soms op gevoel tot stand komt. Dat je moet doorpakken als je in actie komt. En dat je weet dat sommige handelingen onomkeerbaar zijn.

Dat beeld voor op mijn terras is er overigens gekomen. Zelf gemaakt uit 120 kilo Italiaans marmer. Ik heb er 40 kilo vanaf gehakt. Het was drie jaar na die eerste les af.

Beste les die ik ooit heb gehad.

Delen:
Michel  Pan

Michel Pan

Director Business Strategy, D&B The Facility Group

Meer nieuws

E-zine: WorkPlace Xperience 2025

E-zine: WorkPlace Xperience 2025

donderdag 20 maart

Welkom bij het officiële e-zine van De WorkPlace Xperience 2025! In deze editie lees je alles over de nieuwe thema's, ...

Lees meer

Erik Scherder spreker tijdens City Table XL op 4 april

Erik Scherder spreker tijdens City Table XL op 4 april

donderdag 20 maart

'De invloed van beleving en omgeving op het menselijk brein en haar gedrag' is de titel van de presentatie van Erik Scherder ...

Lees meer

Volksbank kiest voor Sodexo’s foodservice Modern Recipe

Volksbank kiest voor Sodexo’s foodservice Modern Recipe

woensdag 19 maart

Op het hoofdkantoor van de Volksbank in Utrecht genieten de medewerkers sinds kort van duurzaam, vers en gezond eten. De ...

Lees meer

Tweede fase van NRC-verbouwing afgerond

Tweede fase van NRC-verbouwing afgerond

woensdag 19 maart

Na een succesvolle herinrichting van de kantoorruimte in 2023 heeft PD Group nu de tweede fase van de totaalverbouwing in ...

Lees meer

<span>Designers tijdens WorkPlace Xperience 2025</span>

Designers tijdens WorkPlace Xperience 2025

dinsdag 18 maart

Ook dit jaar spelen vier designers een sleutelrol in het vormgeven van een unieke en inspirerende ervaring voor ...

Lees meer

Modern partnerschap: vertrouwen is de basis

Modern partnerschap: vertrouwen is de basis

dinsdag 18 maart

Het partnerschap dat de gemeente Amsterdam, Vebego, TwynstraGudde en VFM zijn aangegaan, is nog maar een half jaar oud. ...

Lees meer

5 juni 2025: Campus Day in Amsterdam!

5 juni 2025: Campus Day in Amsterdam!

maandag 17 maart

De 6e editie van Campus Day heeft als thema 'De campus in transitie'. Welke transities zijn er en hoe benutten we de ...

Lees meer

SWP Talks #59: Integraal Huisvestingsmanagement

SWP Talks #59: Integraal Huisvestingsmanagement

maandag 17 maart

Onder leiding van Wim Kooyman bespreken de deelnemers aan deze SWP Talks het onderwerp 'Integraal Huisvestingsmanagement'. ...

Lees meer

Ictoria en Xtoria versterken de missie van DeFaCo

Ictoria en Xtoria versterken de missie van DeFaCo

vrijdag 14 maart

Vanaf 1 februari 2025 maken Ictoria en Xtoria deel uit van DeFaCo B.V., het moederbedrijf van Breedweer, De Ster en Jaro. ...

Lees meer

Facility & Workplace Management Marktonderzoek

Facility & Workplace Management Marktonderzoek

vrijdag 14 maart

De facilitair manager van de toekomst is flexibel, kostenbewust en op de hoogte van technologie. Dit blijkt uit het Facility ...

Lees meer

Circulariteit meetbaar maken met de Facility Circularity Index

Circulariteit meetbaar maken met de Facility Circularity Index

vrijdag 14 maart

De wereldwijde vraag naar grondstoffen blijft toenemen, terwijl veel natuurlijke hulpbronnen eindig zijn. De urgentie om ...

Lees meer

facilitylinQ nieuwe partner Smart WorkPlace

facilitylinQ nieuwe partner Smart WorkPlace

vrijdag 14 maart

Op het gebied van kantoormeubilair is facilitylinQ is een internationale dienstverlener en helpt organisaties bij het ...

Lees meer

Digitaal contractmanagement in de cateringbranche

Digitaal contractmanagement in de cateringbranche

donderdag 13 maart

The Food Office en Grip Facility slaan de handen ineen om cateringcontractmanagement te digitaliseren. Hierdoor worden de ...

Lees meer

Multifunctionele kantoorruimte in Raadhuis Amstelveen

Multifunctionele kantoorruimte in Raadhuis Amstelveen

woensdag 12 maart

Een mooi project van PD Group in Amstelveen. Dit is een volgende stap in het moderniseren van het historische Raadhuis na ...

Lees meer

Envalue nieuwe partner Smart WorkPlace

Envalue nieuwe partner Smart WorkPlace

woensdag 12 maart

Met data-gedreven inzichten en strategisch advies is Envalue de innovatiefste vastgoedadviseur van Nederland. Om bij te ...

Lees meer

Een schonere en duurzamere werkomgeving met Asito

Een schonere en duurzamere werkomgeving met Asito

dinsdag 11 maart

Asito werkt elke dag aan een betere leefomgeving. In 2028 wil Asito hét meest mensgerichte en data-gedreven schoonmaakbedrijf ...

Lees meer

Online debat: Slimme werkplekken, wat levert het op?

Online debat: Slimme werkplekken, wat levert het op?

dinsdag 11 maart

Samen met experts van Vodafone Business, Spacewell en Zens kijken we op woensdag 2 april in een online debat naar de waarde ...

Lees meer

Stem op ISS WorkPlace Manager en Talent of the Year

Stem op ISS WorkPlace Manager en Talent of the Year

dinsdag 11 maart

De genomineerden voor de ISS WorkPlace Manager en Talent of the Year Awards zijn bekend! Breng hier je stem uit!

Lees meer

Breng je stem uit op de CSU Smart Solution of the Year Award

Breng je stem uit op de CSU Smart Solution of the Year Award

maandag 10 maart

De genomineerde innovaties voor de CSU Smart Solution of the Year Award zijn bekend! Ontdek de innovaties en breng je stem ...

Lees meer

IHP Dashboard voor onderwijshuisvesting

IHP Dashboard voor onderwijshuisvesting

maandag 10 maart

Betrouwbare data is belangrijk om de juiste afwegingen te kunnen maken. Ook geeft het Dashboard gemeenten en schoolbesturen ...

Lees meer

Terug naar boven