WorkPlace Inside #6: Michel Pan

4 min

 

WorkPlace Inside #6: Michel Pan

In deze zesde aflevering kijken we mee met Michel Pan. Hij vertelt hoe je met geduld van een steen een beeld maakt, maar ook verandering in een bedrijf in beweging zet.

Het zal zo rond 2010 zijn geweest toen ik op de Amsterdamse Westerdoksdijk langs een wat morsige etalage liep. Achter het vensterglas, mat geworden door gruis en stof, was een groot zwart beeld zichtbaar. Een soort marmeren ei met daarop abstracte patronen. Nu was ik op zoek naar een beeld voor op mijn terras dus ik stapte monter naar binnen. Het bleek mijn entree in de wondere wereld van een briljante maar meestal niet te volgen Britse kunstenaar. Die mij opgewekt meldde dat het beeld €15.000,- kostte. Toen ik daarop rechtsomkeert maakte hield hij me tegen en zei: “I’ll teach you. I will show you how to sculpt.”

En zo geschiedde, ik leerde beeldhouwen. Niet van dat gepruts met speksteen, waar je maar tegenaan hoeft te blazen om er vorm in te krijgen, nee, ik heb het over serieus hakken in een blok steen van tientallen kilo’s. Met beitel en hamer.

Beeldhouwen biedt mij veel inzichten om in mijn werk toe te passen. Geduld oefenen is bijvoorbeeld een handige eigenschap. Een beeld uit steen vormen is een ritueel waarvoor je concentratie en ontspanning nodig hebt. Haastige spoed komt dan niet van pas. Ik ben binnen D&B verantwoordelijk voor strategie en ontwikkeling. Voor de duurzame, succesvolle verandering van bedrijven geldt: heb vooral veel geduld. En geen stress.

Ik heb een zwak voor mensen die je niet helemaal kunt volgen. Die zijn over het algemeen het leukst, althans, zolang ze nog niet in een inrichting zitten. Dat was bij de kunstenaar die mij lesgaf ook het geval. Ik dacht bijvoorbeeld een techniek te gaan leren. Waar plaats je de beitel op de steen? Hoe hard of zacht moet je slaan? Maar daar heeft hij het nooit over gehad. Hij zette me in de eerste les, die ook gelijk de laatste bleek te zijn, op een kruk neer op een paar meter van mijn steen, een oranjegekleurd brok travertijn. Daarna zette hij een cd van John Coltrane op. Vervolgens ging hij naast me zitten en zei: “look at the stone”. Ik keek.

Na een kwartier naast me te hebben gezeten nam hij me mee naar de bok waarop het travertijn geduldig wachtte. Hij drukte hamer en beitel in mijn handen en zei, “now listen to the stone”. Daarna liep hij weg. Hij trok de deur van het atelier achter zich dicht en liet mij vertwijfeld achter.

Dat kijken begreep ik. Ik kan tekenen en schilderen. Ook daarvoor geldt, net als bij fotografie, dat observeren de basis is. Je moet zien hoe vormen zich tot elkaar verhouden. In een plat vlak, zoals een tekening, is dat eenvoudiger dan bij de drie dimensies van een beeld. In het begin werd ik daar gek van. Als je een stuk steen eraf hebt geslagen dan zijn er namelijk twee onomkeerbare gevolgen: de eerste is dat je die handeling niet meer kan corrigeren, zoals bij een schilderij. De tweede is dat het beeld vanuit elk denkbare invalshoek van vorm en compositie verandert.  

Dan dat luisteren. Ik snapte er niks van. Luisteren naar een steen? Wat een onzin!

Maar het klopte. Zowel letterlijk als figuurlijk. Letterlijk, omdat goed beeldhouwen in een ritme gaat. Beitel, hamer en steen maken dan een geluid waaraan je gelijk hoort of de slag klopt. Figuurlijk, omdat de steen op je reageert. Het geeft je energie terug. En dan heb ik het niet over zweverig gedoe maar over kinetische energie. Een steen absorbeert je slag maar gedeeltelijk. Het laat zich niet ‘dwingen’. Dus je krijgt een terugslag. Naar de steen die op de foto staat heb ik niet geluisterd. Het is de onderkant van wat ooit een veel grotere steen was. Ik was ongeduldig, wilde de vorm afdwingen en sloeg te hard. De steen brak.

Scherp kijken, goed luisteren en intuïtief handelen zijn eigenschappen waarin ik me heb kunnen verbeteren dankzij beeldhouwen. Kijken en luisteren zorgen voor nieuwe inzichten in mijn werk. Strategie gaat ook over timing die soms op gevoel tot stand komt. Dat je moet doorpakken als je in actie komt. En dat je weet dat sommige handelingen onomkeerbaar zijn.

Dat beeld voor op mijn terras is er overigens gekomen. Zelf gemaakt uit 120 kilo Italiaans marmer. Ik heb er 40 kilo vanaf gehakt. Het was drie jaar na die eerste les af.

Beste les die ik ooit heb gehad.

Delen:
Michel  Pan

Michel Pan

Director Business Strategy, D&B The Facility Group

Meer nieuws

<span>Hoe ontwikkel je succesvolle ecosystemen op een campus?</span>

Hoe ontwikkel je succesvolle ecosystemen op een campus?

dinsdag 29 april

Tijdens het event Campus Day op 5 juni vertelt Margot Nijkamp over het ontwikkelen van ecosystemen op een campus. Een inspirerend ...

Lees meer

Whitepaper Solved overhandigd tijdens de WorkPlace Xperience

Whitepaper Solved overhandigd tijdens de WorkPlace Xperience

maandag 28 april

Michael Kortekaas nam tijdens de WorkPlace Xperience 2025 Solved's nieuwe whitepaper 'Geen pleisters plakken, maar kansen ...

Lees meer

Entweder nieuwe Smart WorkPlace

Entweder nieuwe Smart WorkPlace

maandag 28 april

Inspirerende werkomgevingen waar iedereen wint, daar zet Entweder zich voor in. Het bedrijf uit Twente sluit zich aan bij ...

Lees meer

De WorkPlace Xperience 2025 aftermovie

De WorkPlace Xperience 2025 aftermovie

vrijdag 25 april

Op 15 en 16 april 2025 zetten 1.850 deelnemers de duurzame stap naar de gezonde en gelukkige werkomgeving van morgen.

Lees meer

Blog Wim Kooyman: Kantoorschaamte

Blog Wim Kooyman: Kantoorschaamte

donderdag 24 april

Kantoorleegstand dwingt ons niet alleen om opnieuw na te denken over de rol van de werkplek in ons leven, het doet tegelijk ...

Lees meer

Sweco opent locatie Wonderwoods in hartje Utrecht

Sweco opent locatie Wonderwoods in hartje Utrecht

donderdag 24 april

Het nieuwe kantoor van Sweco staat in Utrecht en biedt een nieuwe werkplek voor de afdelingen Srchitectuur, Stedelijke planning ...

Lees meer

Leegstaande kantoren bieden ruimte voor duizenden extra woningen

Leegstaande kantoren bieden ruimte voor duizenden extra woningen

woensdag 23 april

Tijdens een uitzending van BNR’s The Daily Move pleitte Wietse Walinga, directeur van Duurzaam Gebouwd, voor het benutten ...

Lees meer

De campus vraagt om flexibiliteit en schaalgrootte

De campus vraagt om flexibiliteit en schaalgrootte

woensdag 23 april

De mbo-campus moet een weerspiegeling zijn van de maatschappij, flexibel om in te spelen op een veranderende onderwijsstrategie ...

Lees meer

Rapport belicht wat opgeleide Gen Z’ers écht willen

Rapport belicht wat opgeleide Gen Z’ers écht willen

woensdag 23 april

De Nederlandse technische sectoren staan aan de vooravond van een groot probleem: een flink deel van de ervaren vakmensen ...

Lees meer

Nieuw lab voor UvA door slimme aanpak bij netcongestie

Nieuw lab voor UvA door slimme aanpak bij netcongestie

dinsdag 22 april

Hoe realiseer je een nieuw Quantumlab te midden van netcongestie? RoyalHaskoningDHV helpt de Universiteit van Amsterdam ...

Lees meer

Tweede editie van BNW Index gelanceerd op WorkPlace Xperience

Tweede editie van BNW Index gelanceerd op WorkPlace Xperience

woensdag 16 april

YNNO en Smart WorkPlace (SWP) lanceerden vandaag de Benchmark voor de Nederlandse Werkomgeving (BNW Index) tijdens de WorkPlace ...

Lees meer

Iris Kranenburg wint ISS WorkPlace Talent of the Year

Iris Kranenburg wint ISS WorkPlace Talent of the Year

dinsdag 15 april

De winnares van de ISS WorkPlace Talent of the Year-award is Iris Kranenburg, werkzaam als Professional Huisvesting & ...

Lees meer

Annemarie Melissen wint ISS WorkPlace Manager of the year Award

Annemarie Melissen wint ISS WorkPlace Manager of the year Award

dinsdag 15 april

Tijdens de WorkPlace Xperience 2025 is Annemarie Melissen, Project Manager Real Estate bij FrieslandCampina, beloond ...

Lees meer

Navigating Stress wint de CSU Smart Solution of the Year Award

Navigating Stress wint de CSU Smart Solution of the Year Award

dinsdag 15 april

Navigating Stress is uitgeroepen tot winnaar van de CSU Smart Solution of the Year-award 2025. Geert Kruijswijk en Mirte ...

Lees meer

Full House Deal maakt ruimte voor 200.000 extra woningen

Full House Deal maakt ruimte voor 200.000 extra woningen

maandag 14 april

Door hybride werken worden kantoren structureel minder gebruikt. Veel organisaties kampen met lage bezettingsgraden, terwijl ...

Lees meer

Naar slimme kantoren en dynamische huurmodellen

Naar slimme kantoren en dynamische huurmodellen

maandag 14 april

Hybride werken gaat niet meer weg en dat heeft gevolgen voor de optimale werkplek op kantoor, nu en in de toekomst. In de ...

Lees meer

Whitepaper: Integrale waardengerichte businesscases

Whitepaper: Integrale waardengerichte businesscases

vrijdag 11 april

Businesscases en besluitvorming zijn een belangrijke stap in elk project. Maar hoe gaat de praktijk om met businesscases? ...

Lees meer

Duurzame werkomgeving die meebeweegt bij Essent

Duurzame werkomgeving die meebeweegt bij Essent

donderdag 10 april

In een gesprek met Smart WorkPlace vertellen Jan Klein Goldewijk (Essent) en YNNO-adviseur Jamie Douw over de realisatie ...

Lees meer

<span>Univé nieuwe partner Smart WorkPlace</span>

Univé nieuwe partner Smart WorkPlace

donderdag 10 april

De coöperatieve verzekeraar Univé wil verder blijven ontwikkelen naar de werkomgeving van de toekomst. Om nieuwe ...

Lees meer

Blog: Digitalisering loont

Blog: Digitalisering loont

woensdag 9 april

Steeds meer organisaties digitaliseren hun facility management processen. En dat is logisch: je bespaart kosten, verbetert ...

Lees meer

Terug naar boven