Wat is een mobiliteitsbudget en wat heb je er als werknemer aan én als organisatie? Expert Jelle Oosterhoff van Smart WorkPlace legt het uit, samen met Johan Schallenberg van Shuttel.
Allereerst; wat is het mobiliteitsbudget?
Oosterhoff: “Simpel gesteld is het een budget dat aan de medewerker wordt verstrekt om de reiskosten mee te dekken. De medewerker vult zelf de manier in waarop hij of zij reist en kan de vervoersvorm kiezen die het beste bij hem past.”
Waarom zou je overstappen op een mobiliteitsbudget?
Oosterhoff: “De eerste vraag die wij steevast stellen is: Waarom wil je een mobiliteitsbudget? Het hóeft namelijk niet altijd. Het is een supertool om mobiliteit breed in de organisatie aan te bieden en om de verantwoordelijkheid bij de gebruikers neer te leggen. Je gebruikt een mobiliteitsbudget vooral als je gedrag wilt sturen; je wilt bijvoorbeeld dat medewerkers meer de fiets pakken, meer met het OV reizen, of juist meer met de auto.”
Wat zijn de voordelen van een mobiliteitsbudget?
Oosterhoff: “Je kunt bij ons alle mobiliteitsoplossingen afnemen. Voor een financiële afdeling is dat bijvoorbeeld ideaal, want je krijgt maar één factuur. Het mooie van al die oplossingen in huis is dat je niet naar het ene bedrijf hoeft voor je fietsen, daarna naar een organisatie voor mobiliteitskaarten en vervolgens naar een ander bedrijf voor de deelauto’s. En dat moet elkaar maar net vinden; drie platforms, drie apps, drie bedrijven met overhead die hun kosten moeten terugverdienen. Dat is ons grote voordeel. Wij willen maar wat graag het stigma doorbreken dat wij vaak nog gezien worden als sec importeur van auto’s.”
Schallenberg: “We hebben de markt steeds meer te bieden. We maken optimaal gebruik van alle contacten die we hebben. Dat is het fijne als je onderdeel bent van zo’n groot bedrijf; er zijn altijd mensen die iets kunnen. Los van het feit dat we altijd producten hebben die ergens ‘op passen’. Alles is binnen handbereik zonder dat we hier primair op sturen.”
Waar moet je op letten als je overstapt op een mobiliteitsbudget?
Oosterhoff: “Een mobiliteitsbudget hoeft niet per se een Heilige Graal te zijn voor bedrijven. Belangrijk is om te weten wat je intrinsieke behoefte is. Dat kan werknemerstevredenheid zijn; mensen die midden in de stad wonen en geen behoefte hebben aan een auto voor de deur. Het kan ook flexibiliteit zijn of het vergroenen van je mobiliteit. Het mooie van het mobiliteitsbudget is dat het niet alleen maar voor die populatie leaserijders is, maar ook voor de niet-leaserijder.”
Schallenberg: “Een goed voorbeeld is FrieslandCampina. Zij hebben een behoorlijk geavanceerd mobiliteitsbeleid met het mobiliteitsbudget als onderdeel. Zo zijn ze gestart met de leaserijders en inmiddels rijdt een groot deel van de medewerkers met een budget rond. De meesten weten precies wat de doelstellingen van hun werkgever zijn; vooral groener en veiliger reizen. Wij zien dat mensen geld overhouden aan het eind van het jaar door bewuste keuzes te maken. Zo’n financiële prikkel werkt gewoon.”
Kun je nog een succesvol voorbeeld noemen?
Oosterhoff: “Dan zeg ik, sturen op tanken van de snelweg af. Heel simpel, dat scheelt je zomaar 10 cent per liter. Dat maal al die duizenden liters die er doorheen gaan bij een gemiddeld wagenpark. Als de berijder dat verschil in zijn zak krijgt aan het eind van de rit, dan is dat best leuk.” Schallenberg vult aan: “Let wel, we hebben in Nederland 4200 tankstations waarvan er maar 200 langs de snelweg zitten. Iedereen heeft lokaal wel een pomp waar hij langskomt.” Oosterhoff vervolgt: “Het is een som der delen. Als de Shuttel kaart dan ook nog eens een brandstofpas is, tja dan verdwijnt er weer een stukje plastic uit je portemonnee.”
Schallenberg: “Een ander voorbeeld heeft met IFRS te maken, de nieuwe accountingstandaard. Bij grotere ondernemingen worden de auto’s die je leaset geactiveerd op de balans. Er wordt gekeken naar wat die auto’s kosten. Als je wilt dat medewerkers goedkopere auto’s gaan rijden zonder dat je ze beperkt, dan zeg je: Als je nou in een goedkopere auto gaat rijden, dan is wat je overhoudt van je budget, voor jou. Stel, je mag voor 1.000 euro een auto uitzoeken en je doet het voor 800, dan is die 200 euro voor jou. Die 1.000 wilde je als bedrijf toch al uitgeven. Die auto van 800 euro heeft een lagere waarde waardoor je een minder grote aanslag op je balans hebt. Dit zijn van die voorbeelden waarmee je je bedrijfsdoelstellingen in een mobiliteitsbudget kunt vatten en de verantwoordelijkheid hiervoor bij je medewerkers neerlegt.”
Wat is jullie gouden tip voor bedrijven die een mobiliteitsbudget willen invoeren? Waar moet je op letten?
Schallenberg: “Zoals gezegd, doe het vooral gefaseerd en in kleine stapjes. Maar ook: begin gewoon door iedereen een Shuttel kaart te geven. Dan kun je kennismaken met het OV, met de deeleconomie en met de brandstofpas die gewoon gekoppeld is aan je bestaande leaseauto. Het jaar erna, als iedereen is gewend, dan gaan we over op het mobiliteitsbudget. Bedrijven willen vaak te grote stappen zetten, willen in één keer naar het eindpunt, maar dat werkt meestal simpelweg niet. Alleen zo kun je alle betrokkenen binnen een bedrijf meekrijgen.”
Oosterhoff: “Cruciaal is ook de communicatie: hoe breng je het? Dit wordt vaak over het hoofd gezien. Neem de tijd om het bij medewerkers te laten 'landen'. Het is een breuk met wat ze gewend zijn, dus het kost tijd voordat iedereen aan boord is. Maar wanneer je het goed en helder communiceert en aangeeft dat er duidelijke doelstellingen zijn die voor iedereen helder zijn, dan gaat het gewoon werken.”
Jelle Oosterhoff was tot en met oktober werkzaam voor Smart WorkPlace partner Pon Business Mobility. Sinds november is hij werkzaam voor ALD Automotive Nederland.
