Gebouwen kunnen er in belangrijke mate aan bijdragen dat we Earth Overshoot Day weer over 31 december heen kunnen duwen. Hoe? Dat legt Bert van Renselaar van Smart WorkPlace partner CFP Green Buildings uit in deze blog.
Als kleine jongen ben ik opgegroeid op een boerderij in Flevoland. Ik heb veel uren doorgebracht, werkend op het land. Naast dat tuinieren op grote schaal helpt om je hoofd leeg te maken heb ik ook een paar belangrijke lessen geleerd op de boerderij. Een belangrijke les die ik wil delen is dat als je goed voor de aarde zorgt, de aarde ook goed voor jou zorgt. Zo werd stro bij ons op de boerderij bijvoorbeeld niet verkocht maar ondergeploegd op de akker. Op de korte termijn zorgde dat voor minder inkomsten én minder plezier (strobalen zijn leuk speelgoed voor kleine jongens!). Maar op de lange termijn zorgde dit ervoor dat de akker vruchtbaarder werd en meer inkomsten ging genereren. Alleen maar nemen van de aarde put haar uit, minder nemen en meer geven zorgt voor een betere balans.
Dat we beter voor de aarde gaan zorgen is hard nodig omdat de aarde op raakt. We halen ieder jaar veel niet-hernieuwbare grondstoffen uit de aarde om te gebruiken en gooien deze weer weg als we er klaar mee zijn. Deze grondstoffen zijn voor altijd verloren, ze komen niet meer terug. Inmiddels gebruiken we 1,7 keer meer dan de aarde daadwerkelijk kan produceren. Begin augustus, op Earth Overshoot Day, hebben we alles al op voor de rest van het jaar.
Gebouwen zijn de grote boosdoener. Onze werkplekken en woningen zijn verantwoordelijk voor de helft van de grondstoffen die we uit de aarde graven en 40% van de grondstoffen die we weggooien. Maar in plaats van onszelf als boosdoeners te beschouwen zie ik liever de kansen die dit biedt. Want aangezien gebouwen bijna de helft van onze grondstoffen verbruiken betekent dit dat we met onze gebouwen Earth Overshoot Day weer over 31 december heen kunnen duwen. Zo houden we weer een stuk aarde over aan het einde van het jaar!
En wat we moeten doen is gewoon het niet-hernieuwbare grondstofverbruik naar 0 brengen. Simpel gezegd: niets meer aan de aarde onttrekken en niets meer weggooien. Uit projecten die wij hebben uitgevoerd bij bedrijven als SNS Bank, Nationale Nederlanden en NUON Vattenfall blijkt dat energie in gebouwen 60-80% van de grondstoffen verbruikt. Renoveren is in veel gevallen het beste toekomstscenario om het grondstofverbruik te reduceren. Hierbij blijven zoveel mogelijk grondstoffen hoogwaardig gebruikt worden en wordt het energieverbruik fors verminderd.
Om gebouweigenaren en -gebruikers te motiveren om met maatregelen aan de slag te gaan introduceert CFP een circulaire scan die iedereen gratis kan gebruiken via www.circulairegebouwen.nl. Het principe is eenvoudig: je berekent je grondstofverbruik, dat zijn alle kilo’s niet-hernieuwbare grondstoffen die je gebouw in- en uitgaan. Door deze te meten ontstaat een score per m2 die kan worden gebenchmarkt en als ambitie gebruikt. En dat is uiteraard pas de start want dan moeten maatregelen uitgevoerd worden om het grondstofverbruik terug te brengen naar 0. Zodat we weer een stuk aarde over hebben aan het einde van het jaar!
