Scholen coronaproof krijgen vraagt om een Deltaplan

 

Scholen coronaproof krijgen vraagt om een Deltaplan

Vanwege de complexiteit van de uitdaging moet er een Deltaplan komen om scholen coronaproof te maken. Dat vindt consultant Jeroen de Jongh van Smart WorkPlace partner AT Osborne.

Schoolgebouwen coronaproof krijgen is een complex karwei. De opgave is niet alleen technisch ingewikkeld (wat moet er per school gebeuren?) maar ook zeer omvangrijk. Het betreft alleen al ruim 8000 scholen in het basis- en voortgezet onderwijs verdeeld over meer dan 18 miljoen vierkante meter schoolgebouwen. Verder is het financieel ingewikkeld. Niet alleen de scholen, maar ook gemeentes en ministeries zijn erbij betrokken. Consultant Jeroen de Jongh van adviesbureau AT Osborne verkende in de afgelopen weken de opgave. “Naast het op orde krijgen van de ventilatie is het verstandig ook andere doelen mee te nemen in een zogenoemd Deltaplan, het gaat immers om de lange termijn en de toekomst van onze kinderen.”

Bij schoolbesturen staan de komende weken in het teken van onderzoeken of hun ventilatie voldoet aan de wet. Voor 1 oktober moeten zij dat controleren en bij gebreken een plan van aanpak opstellen. Besmettingen met het coronavirus verlopen grotendeels via aerosolen, stof- en vochtdeeltjes. Een schone omgevingslucht is daarom belangrijk, maar of die lucht in de scholen voldoet is de vraag. Consultant Jeroen de Jongh legt het zo uit: “Minister Slob suggereerde dat scholen moeten voldoen aan het Bouwbesluit en daarmee dus voldoende geventileerd zouden zijn. Dat is een te eenvoudige voorstelling van zaken. De ventilatie per scholen verschilt enorm door de verschillende wettelijke eisen die van toepassing waren op het moment van de bouw. Zo geldt in het Bouwbesluit van 2012 voor nieuwe gebouwen een eis van circa 30 m3/h* per leerling, terwijl voor bestaande bouw 12 m3/h per leerling is geëist. Dat creëert grote verschillen in de luchtkwaliteit die leerlingen in verschillende scholen ervaren. Daarnaast is het zeer twijfelachtig of oude scholen voldoen aan de wettelijke eisen voor bestaande bouw. Dezelfde gemeentes die verantwoordelijk zijn voor de bekostiging van scholen moeten deze regel ook handhaven. Met de krapte op de gemeentelijk begrotingen zal dit niet de hoogste prioriteit hebben gehad de afgelopen jaren.”

Scholen coronaproof krijgen vraagt om een Deltaplan

De ruim 8000 scholen in het basis- en voortgezet onderwijs zijn veelal van voor 2012 (het nieuwste Bouwbesluit).

Grafiek: AT Osborne.

Kwaliteit

Daarnaast zijn er naast het Bouwbesluit richtlijnen van het Frisse Scholen Programma die als doel hebben om de energieprestaties van schoolgebouwen te verbeteren, leerprestaties te bevorderen en het ziekteverzuim terug te dringen. Het Frisse Scholen Programma stelt weer hogere eisen dan het Bouwbesluit, maar deze zijn niet wettelijk. Ze bieden extra handvatten door het meten van ventilatie in klassen op basis van CO2 concentraties. Een CO2-meter in de klas kan een goede start zijn, zeker om bewust te worden van de luchtkwaliteit. “De vraag is dus niet of een school aan het Bouwbesluit voldoet maar wat de kwaliteit is van de lucht”, stelt De Jongh, die jarenlang in de installatiebranche werkte voordat hij bij AT Osborne kwam als manager voor het duurzaam ontwikkelen van huisvesting en vastgoed. Hij heeft zijn zorgen over het ontbreken van technische kennis omtrent ventilatie. Zo vormen klimaatinstallaties die ruimtelucht (deels) circuleren mogelijk een risico in het kader van corona. “Het goede systeem aanschaffen en het op tijd onderhouden en schoonmaken van de installaties en ruimtes is essentieel. Juist daar zou je eisen aan moeten stellen.”

Nachtmerrie

Een andere zorg is de financiering. Onderwijshuisvesting valt zowel onder de gemeenten als onder het Rijk. Het gaat alleen al om 355 gemeenten. “Gemeenten hebben al weinig geld over en vaak worden grootschalige renovaties daarom uitgesteld. Dat leidt tot achterstallig onderhoud. Positief is wel dat er diverse potjes zijn vrijgemaakt, zoals een speciaal coronapotje voor scholenbouw, maar ook een verhoogd budget voor nieuwbouw van scholen.” De Jongh hoopt dat Rijk en gemeenten ruimhartig zijn met het toewijzen van gelden. “Niet zoals bij het herstellen van woningen in Groningen. Daar buitelden Rijk, regio, gemeenten, programmabureau en bewoners over elkaar. Er was niet één loket waar de burger verhaal kon halen. Dat zou een nachtmerriescenario zijn voor alle scholen. Het gaat hier wel om 2.7 miljoen mensen die er dagelijks mee te maken hebben.”

Scholen coronaproof krijgen vraagt om een Deltaplan

Overzicht financiering onderwijshuisvesting door AT Osborne.

Huisvestingsplan

Het Ministerie van Onderwijs vraagt de scholen nu om een integraal huisvestingsplan te maken. AT Osborne hoopt dat hierin ook andere doelen meegenomen worden, zoals de doelstellingen van het klimaatakkoord en de klimaatveranderingen. “Hogere temperaturen leiden tot verminderde leerprestaties. Het zou mooi zijn als je niet alleen kijkt naar ventilatie van een ruimte maar ook koeling. Zeker nu je toch investeert in een systeem. Als je ook energiereductie meeneemt in de plannen, zijn de scholen klaar voor de toekomst”, aldus De Jongh.

Deltaplan

Om de mega operatie in goede banen te leiden heeft het Ministerie van Onderwijs een Landelijk Coördinatieteam Ventilatie op Scholen in het leven geroepen. AT Osborne zou nog een stap verder willen gaan met het organiseren van een programmaorganisatie om dit ‘Deltaplan ventilatie en verduurzamen scholen’ verder vorm te geven. “Het gaat niet alleen om een gezonde werk- en leeromgeving voor de gebruikers, maar Rijk en gemeenten moeten zich ook realiseren dat deze forse investeringen zich ook vertalen in bouwactiviteiten en dus werkgelegenheid in het algemeen en van het MKB, de banenmotor in Nederland, in het bijzonder. Het gaat om miljarden. Dit Deltaplan slagvaardig organiseren creëert dus ook waarde voor de economie. Maar bovenaan staat dat het zorgt voor een goede leeromgeving voor onze kinderen en daarmee de toekomst van Nederland.”

*m3/h = de hoeveelheid lucht die verplaatst wordt binnen een bepaalde tijdseenheid, in dit geval h (uur)

Fotocredit: Eddo Hartmann.

Delen:

Meer nieuws

Webinar: Circulaire oplossingen binnen de kantooromgeving

Webinar: Circulaire oplossingen binnen de kantooromgeving

donderdag 10 juli

Op woensdag 17 september organiseren we een inspirerend webinar over circulariteit in de gebouwde omgeving.

Lees meer

De ´vraag naar aanwezigheid´ 

De ´vraag naar aanwezigheid´ 

donderdag 10 juli

In deze blog van Gerda Stelpstra, Head of strategy Consulting bij Envalue, kijken we dieper naar de 'vraag om aanwezigheid'. ...

Lees meer

SWP Talks #67: Hospitality

SWP Talks #67: Hospitality

woensdag 9 juli

Anna Casemier zit als host met Lisette van der Valk, Projectmanager Huisvesting van Young Facility, en Hotelier Willem Reimers, ...

Lees meer

WorkPlace Inside: Stephan Simons

WorkPlace Inside: Stephan Simons

woensdag 9 juli

"Ontspanning, inspiratie en grip houden, ook buiten het ondernemen." Daarmee beschrijft Stephan Simons zijn mentaliteit ...

Lees meer

De kracht van een goed werkplekconcept

De kracht van een goed werkplekconcept

dinsdag 8 juli

Solved moest tijdelijk met het hele kantoor verhuizen, een nieuwe plek geeft ook ruimte voor nieuwe inzichten. Silvia de ...

Lees meer

Niet blindstaren op energie

Niet blindstaren op energie

vrijdag 4 juli

Deelnemers aan het rondetafelgesprek 'de kracht van een integrale aanpak' willen zich niet blindstaren op alleen het onderwerp ...

Lees meer

Haskoning opent nieuw duurzaam kantoor

Haskoning opent nieuw duurzaam kantoor

donderdag 3 juli

Op de TU Delft Campus transformeerde Haskoning de monumentale Mijnbouwfaculteit naar een modern Paris Proof kantoor. Voor ...

Lees meer

Gaat AI ons redden?

Gaat AI ons redden?

donderdag 3 juli

In de BNW Index 2024 werd geconstateerd dat ontwikkelingen rondom de werkomgeving elkaar zó snel opvolgen, dat we ...

Lees meer

Van complexe huisvestingsopgave naar multifunctioneel stadion

Van complexe huisvestingsopgave naar multifunctioneel stadion

woensdag 2 juli

Op 5 juli 2025 opent SC Cambuur officieel de deuren van haar nieuwe thuisbasis: het Kooi Stadion. Deze datum staat bij veel ...

Lees meer

WorkPlace Inside: Esther Roelofs

WorkPlace Inside: Esther Roelofs

woensdag 2 juli

Wat kan de Himalaya ons leren over een goede werkomgeving? Esther Roelofs vertelt over haar connectie met hiken en de werkplek ...

Lees meer

Natalie Hofman nieuwe business unit directeur HEYDAY Interim

Natalie Hofman nieuwe business unit directeur HEYDAY Interim

dinsdag 1 juli

Per 1 juli is Natalie Hofman aangesteld als de nieuwe business unit directeur bij HEYDAY Interim, een zelfstandige business ...

Lees meer

Het belang van certificering en rapportage bij compliance

Het belang van certificering en rapportage bij compliance

dinsdag 1 juli

Op een zonovergoten ochtend in mei vindt de Compliance Round Table plaats in een heel bijzondere locatie: ‘De Kapel’ ...

Lees meer

Vero: nieuwe gratis AI-agent

Vero: nieuwe gratis AI-agent

maandag 30 juni

Alvero ondersteunt workplace professionals met Agentic AI Introductie Vero: een gratis AI-agent die helpt met vragen, ideeën ...

Lees meer

“Modernisering onderwijsvastgoed moet radicaal anders”

“Modernisering onderwijsvastgoed moet radicaal anders”

maandag 30 juni

“De nood tot vernieuwing van onderwijshuisvesting is hoog”, valt te lezen in een opiniestuk van Jan Joost Flim, ...

Lees meer

E-zine 'Smart Buildings'

E-zine 'Smart Buildings'

donderdag 26 juni

De adoptie, transformatie en mogelijkheden van technologie op de werkplek zijn ongekend en ontwikkelen harder dan ooit. ...

Lees meer

Ontdek met Amabel het nieuwe kantoor van Haskoning

Ontdek met Amabel het nieuwe kantoor van Haskoning

donderdag 26 juni

Op woensdag 2 juli 2025 vertelt Amabel Chiarito over het innovatieve werkplekconcept van Haskoning in het nieuwe, duurzame ...

Lees meer

SmartLabs en IWG kondigen 10-jarige samenwerking aan

SmartLabs en IWG kondigen 10-jarige samenwerking aan

donderdag 26 juni

SmartLabs en International Workplace Group gaan een wereldwijde samenwerking aan van tien jaar. Daarmee spelen ze in op ...

Lees meer

Natuurlijke ontmoetingen in Tripolis Park

Natuurlijke ontmoetingen in Tripolis Park

woensdag 25 juni

Hollandse Nieuwe creëerde voor MVRDV in Tripolis Park een werkomgeving waar betekenisvolle connecties en spontane ontmoetingen ...

Lees meer

De kracht van een integrale aanpak

De kracht van een integrale aanpak

dinsdag 24 juni

De droom van iedere gebouweigenaar: een toekomstbestendige vastgoedportefeuille waarmee je energie bespaart, een gezonde ...

Lees meer

Werk zonder omwegen: IWG stelt locaties gratis open tijdens de NAVO-top

Werk zonder omwegen: IWG stelt locaties gratis open tijdens de ...

dinsdag 24 juni

Terwijl Den Haag zich voorbereidt op zware verkeershinder tijdens de NAVO-top, houdt IWG professionals productief met gratis ...

Lees meer

Terug naar boven