Bijna Energie Neutrale Gebouwen, het nieuwe normaal

5 min

 

Bijna Energie Neutrale Gebouwen, het nieuwe normaal

Bij het energielabel is vanaf 1 januari 2021 de EPC-methodiek vervangen door de BENG methodiek. Annabel Jansen, consultant bij Smart WorkPlace partner Brink, en Chantal Spruit lichten het toe in onderstaand artikel.

Introductie

Na het Parijsakkoord is duurzaamheid een steeds belangrijker onderwerp geworden in de gebouwde omgeving. Duurzaamheidslabels zijn een tool om de duurzaamheid van de gebouwde omgeving in kaart te brengen. Een voorbeeld daarvan is het energielabel; hier is per 1 januari 2021 een en ander in gewijzigd. Zo wordt de bestaande methode van energielabeling (EPC) vervangen door de BENG methodiek. Dit artikel bespreekt de wijzigingen in het energielabel en de invloed hiervan op de facility manager. Ook geeft het artikel concrete tips over hoe de facility manager gerichter kan sturen op energieverbruik met behulp van de nieuwe BENG methodiek.

Energielabel

Het hebben van een energielabel is nog steeds verplicht bij de verkoop of verhuur van een utiliteitsgebouw of woning1. Sterker nog, per 2023 is het voor kantoorgebouwen zelfs verplicht om minimaal energielabel C te hebben. Een energielabel toont de energieprestatie van het gebouw aan. Men kan het ook wel vergelijken met een maatstaf om te zien hoe zuinig, milieuvriendelijk en/of energiebesparend het gebouw is. Om de energieprestatie van een gebouw te kunnen bepalen, werd voorheen gebruik gemaakt van de EPC-rekenmethodiek. Deze rekenmethodiek berekent de theoretische energieprestatie van het gebouw. Vanaf 2021 wordt de EPC vervangen door de BENG.

Deze nieuwe methode is gebaseerd op de nieuwste Europese normen die ertoe moeten leiden dat de basis rekenmethodiek voor energieprestatieberekeningen in heel Europa uniform is. Het verschil hierin is dat alle nieuwbouw en bestaande utiliteitsbouw onder één norm vallen2.

BENG

Om de BENG van een gebouw te kunnen toetsen, is de BENG onderverdeeld in drie concrete BENG-eisen. Deze eisen gelden momenteel alleen voor nieuwbouw en ingrijpende renovaties, maar worden in de toekomst ook toegepast op bestaande bouw.

BENG 1 Energiebehoefte: heeft betrekking op de maximum hoeveelheid energie die een gebouw nodig heeft voor het verwarmen en verkoelen. Deze energiebehoefte wordt uitgedrukt in ‘thermische’ kilowattuur per vierkante meter per gebruiksoppervlakte per jaar. Uitgangspunt voor bijvoorbeeld kantoren is een maximale energiebehoefte van 50 kWh/m².jr. Elk gebouwtype/-functie heeft een eigen eis aan de maximale energiebehoefte.

BENG 2 Primair energiegebruik: heeft betrekking op de hoeveelheid fossiele energie (in kWh per m² gebruiksoppervlakte per jaar) die nodig is voor verwarming, koeling, warm water en installaties. Uitgangspunt voor bijvoorbeeld kantoren is maximaal een primair fossiel energiegebruik van 25 kWh per m² per jaar.

BENG 3 Aandeel hernieuwbare energie: heeft betrekking op het percentage hernieuwbare energie van het totale energiegebruik: dit dient minimaal 50% te zijn3.

Vergelijking

Beide rekenmethoden berekenen alleen het gebouwgebonden theoretisch energieverbruik van het gebouw; dit wordt gezien als een groot nadeel. Het blijkt namelijk dat het daadwerkelijke energieverbruik in gebouwen vaak niet overeenkomt met dit theoretische verbruik, berekend volgens de rekenmethodieken. Dit komt doordat er bij beide rekenmethoden geen rekening is gehouden met het gebruiksgebonden energieverbruik (zoals verlichting en elektrische apparaten), maar het gebruiksgebonden energieverbruik heeft wel degelijk invloed op de energieprestatie van je gebouw. Ondanks dat het gebruiksgebonden deel niet is meegenomen in deze rekenmethodieken, bestaan er zeker wel handvatten om hierop te sturen.

Het ‘oude’ energielabel geeft één waarde voor de energieprestatie van een gebouw. Dit houdt in dat als het pand matig presteert op één aspect, het kan worden gecompenseerd door een ander aspect. Zo kan het voor komen dat een pand label A heeft, omdat het veel zonnepanelen heeft. Bij BENG is dit niet meer mogelijk. Het pand moet aan alle drie de BENG eisen voldoen. Een matige score op de ene eis, kan niet worden gecompenseerd met een goede score op een andere eis4. Dit betekent dat de BENG eisen een realistischer en gedetailleerder beeld geven van de energieprestatie van het pand. Daarbij is het energielabel een dimensie loze letter; het label an sich zegt weinig. De BENG eisen geven drie berekende normen weer, die stuk voor stuk de impact weergeven5 en de kwaliteit van duurzaamheid bevorderen. Doordat de BENG eisen in kWh per m² worden weergegeven, zijn deze vrij breed toe te passen en kan hierop concreter worden gestuurd.

Sturen op energie

Het sturen op energie is een belangrijk onderdeel voor de realisatie van de klimaatdoelen van Parijs. In het Paris Proof Commitment van de DGBC (zie ook de routekaart) geven organisaties aan dat zij sneller de Parijse klimaatdoelstellingen voor de gebouwde omgeving behalen als sturen op daadwerkelijk energiegebruik de norm wordt. Dit is waar de BENG-eisen een eerste stap op weg kunnen zijn om dit te realiseren.

De BENG eisen worden eerst alleen ingevoerd voor nieuwbouw, maar omdat deze eisen kwantitatief zijn, kunnen deze ook worden gebruikt als norm voor bestaande bouw. Dit zorgt ervoor dat gebouwbeheerders een concreet doel hebben waarop zij kunnen sturen en waarmee zij kunnen benchmarken. Hierdoor wordt het eenvoudiger voor gebouwbeheerders om op het gebouwgebonden energiegebruik te sturen. Dit kan bijdragen aan het verkleinen van het verschil tussen theoretisch gebouwgebonden energiegebruik en het daadwerkelijke gebouwgebonden energiegebruik.

Als de kloof tussen theoretisch en daadwerkelijk gebouwgebonden energieverbruik wordt verkleind, is het ook eenvoudiger om te sturen op gebruikgebonden energieverbruik. De kloof die nu ontstaat tussen het totale energiegebruik (dat wat op de energiefactuur staat) en het berekende gebouwgebonden energiegebruik, zal voornamelijk bestaan uit gebruikgebonden energie.

Besparen op energie

Er zijn verschillende manieren om het gebruikgebonden energie omlaag te krijgen. Een van de voornaamste manieren is het (opnieuw) inregelen van de klimaatinstallaties. Door verkeerd verbruik, verbruiken zij soms wel 30% meer energie dan nodig. De BENG-eisen kunnen ook opgenomen worden in onderhoudscontracten met leveranciers om een (financiële) prikkel te geven aan de onderhoudspartijen.

Daarnaast kan worden gestuurd op een attitudeverandering om medewerkers bewuster te laten omgaan met energie. Dit kan gedaan worden met behulp van social incentives, zoals een interne duurzaamheidscompetitie. Volgens onderzoek van PHI Factory6 zijn de meeste medewerkers bereid om te verduurzamen, maar weten zij niet goed hoe zij dit moeten doen. Het aanpassen van de communicatie kan daarbij helpen, bijvoorbeeld door het gebruik van een intern duurzaamheidsdashboard. Denk ook aan kleine aanpassingen, zoals het automatisch sluimeren van computers na inactiviteit of het installeren van bewegingssensoren voor de verlichting7. Tevens kunnen de BENG-eisen ook opgenomen worden in huurcontracten voor de gebruikers om zuinig energiegebruik te stimuleren.

Noten

1 In dit artikel wordt verder ingegaan op utiliteitsbouw en worden woningen buiten beschouwing gelaten.

2 https://cfp.nl/2020/09/28/nta-8800-het-nieuwe-energielabel/

3 https://www.rvo.nl/onderwerpen/duurzaam-ondernemen/gebouwen/wetten-en-regels/bestaande-bouw/energielabel-utiliteitsgebouwen

4 https://www.nieman.nl/specialismen/energie-en-duurzaamheid/faq-beng/

5 https://www.rvo.nl/onderwerpen/duurzaam-ondernemen/gebouwen/wetten-en-regels/bestaande-bouw/energielabel-utiliteitsgebouwen

6 https://phifactory.com/nl/nieuws-facts-fun/203-de-meeste-mensen-willen-verduurzamen

7 Om optimaal gebruik te kunnen maken van deze besparingen, dienen eerst de klimaatinstallaties naar behoren ingeregeld te zijn.

Delen:

Meer nieuws

De nieuwe standaard voor circulaire facilitaire diensten 

De nieuwe standaard voor circulaire facilitaire diensten 

maandag 14 juli

Tijdens de Workplace Xperience 2025 presenteerde PHI Factory de Facility Circularity Index (FCI): de eerste methode die ...

Lees meer

Webinar: Circulaire oplossingen binnen de kantooromgeving

Webinar: Circulaire oplossingen binnen de kantooromgeving

donderdag 10 juli

Op woensdag 17 september organiseren we een inspirerend webinar over circulariteit in de gebouwde omgeving.

Lees meer

De ´vraag naar aanwezigheid´ 

De ´vraag naar aanwezigheid´ 

donderdag 10 juli

In deze blog van Gerda Stelpstra, Head of strategy Consulting bij Envalue, kijken we dieper naar de 'vraag om aanwezigheid'. ...

Lees meer

SWP Talks #67: Hospitality

SWP Talks #67: Hospitality

woensdag 9 juli

Anna Casemier zit als host met Lisette van der Valk, Projectmanager Huisvesting van Young Facility, en Hotelier Willem Reimers, ...

Lees meer

WorkPlace Inside: Stephan Simons

WorkPlace Inside: Stephan Simons

woensdag 9 juli

"Ontspanning, inspiratie en grip houden, ook buiten het ondernemen." Daarmee beschrijft Stephan Simons zijn mentaliteit ...

Lees meer

De kracht van een goed werkplekconcept

De kracht van een goed werkplekconcept

dinsdag 8 juli

Solved moest tijdelijk met het hele kantoor verhuizen, een nieuwe plek geeft ook ruimte voor nieuwe inzichten. Silvia de ...

Lees meer

Niet blindstaren op energie

Niet blindstaren op energie

vrijdag 4 juli

Deelnemers aan het rondetafelgesprek 'de kracht van een integrale aanpak' willen zich niet blindstaren op alleen het onderwerp ...

Lees meer

Haskoning opent nieuw duurzaam kantoor

Haskoning opent nieuw duurzaam kantoor

donderdag 3 juli

Op de TU Delft Campus transformeerde Haskoning de monumentale Mijnbouwfaculteit naar een modern Paris Proof kantoor. Voor ...

Lees meer

Gaat AI ons redden?

Gaat AI ons redden?

donderdag 3 juli

In de BNW Index 2024 werd geconstateerd dat ontwikkelingen rondom de werkomgeving elkaar zó snel opvolgen, dat we ...

Lees meer

Van complexe huisvestingsopgave naar multifunctioneel stadion

Van complexe huisvestingsopgave naar multifunctioneel stadion

woensdag 2 juli

Op 5 juli 2025 opent SC Cambuur officieel de deuren van haar nieuwe thuisbasis: het Kooi Stadion. Deze datum staat bij veel ...

Lees meer

WorkPlace Inside: Esther Roelofs

WorkPlace Inside: Esther Roelofs

woensdag 2 juli

Wat kan de Himalaya ons leren over een goede werkomgeving? Esther Roelofs vertelt over haar connectie met hiken en de werkplek ...

Lees meer

Natalie Hofman nieuwe business unit directeur HEYDAY Interim

Natalie Hofman nieuwe business unit directeur HEYDAY Interim

dinsdag 1 juli

Per 1 juli is Natalie Hofman aangesteld als de nieuwe business unit directeur bij HEYDAY Interim, een zelfstandige business ...

Lees meer

Het belang van certificering en rapportage bij compliance

Het belang van certificering en rapportage bij compliance

dinsdag 1 juli

Op een zonovergoten ochtend in mei vindt de Compliance Round Table plaats in een heel bijzondere locatie: ‘De Kapel’ ...

Lees meer

Vero: nieuwe gratis AI-agent

Vero: nieuwe gratis AI-agent

maandag 30 juni

Alvero ondersteunt workplace professionals met Agentic AI Introductie Vero: een gratis AI-agent die helpt met vragen, ideeën ...

Lees meer

“Modernisering onderwijsvastgoed moet radicaal anders”

“Modernisering onderwijsvastgoed moet radicaal anders”

maandag 30 juni

“De nood tot vernieuwing van onderwijshuisvesting is hoog”, valt te lezen in een opiniestuk van Jan Joost Flim, ...

Lees meer

E-zine 'Smart Buildings'

E-zine 'Smart Buildings'

donderdag 26 juni

De adoptie, transformatie en mogelijkheden van technologie op de werkplek zijn ongekend en ontwikkelen harder dan ooit. ...

Lees meer

Ontdek met Amabel het nieuwe kantoor van Haskoning

Ontdek met Amabel het nieuwe kantoor van Haskoning

donderdag 26 juni

Op woensdag 2 juli 2025 vertelt Amabel Chiarito over het innovatieve werkplekconcept van Haskoning in het nieuwe, duurzame ...

Lees meer

SmartLabs en IWG kondigen 10-jarige samenwerking aan

SmartLabs en IWG kondigen 10-jarige samenwerking aan

donderdag 26 juni

SmartLabs en International Workplace Group gaan een wereldwijde samenwerking aan van tien jaar. Daarmee spelen ze in op ...

Lees meer

Natuurlijke ontmoetingen in Tripolis Park

Natuurlijke ontmoetingen in Tripolis Park

woensdag 25 juni

Hollandse Nieuwe creëerde voor MVRDV in Tripolis Park een werkomgeving waar betekenisvolle connecties en spontane ontmoetingen ...

Lees meer

De kracht van een integrale aanpak

De kracht van een integrale aanpak

dinsdag 24 juni

De droom van iedere gebouweigenaar: een toekomstbestendige vastgoedportefeuille waarmee je energie bespaart, een gezonde ...

Lees meer

Terug naar boven